چاپ افست مناسب‌ترین و بهترین تکنیک برای چاپ روی کاغذ و مقوا است. بنابراین می‌تواند بهترین انتخاب برای تولید بسته بندی های مقوایی نیز باشد. البته اینجا محدودیت‌هایی هم مطرح است. برای مثال امکان چاپ روی مقواهایی با گرماژ بالای 400 گرم با چاپ افست وجود ندارد. در چنین مواردی می‌توان چاپ فلکسو را جایگزین چاپ افست نمود.
رنگ در چاپ افست
اما مهمترین ویژگی چاپ افست که آن را مورد توجه تولیدکنندگان بسته بندی قرار داده است کیفیت و دقت بالای آن است. برای چاپ تصویر یا رنگ در چاپ افست محدویتی وجود ندارد. جالبتر آنکه بر خلاف چاپ فلکسو و هلیو که برای هر رنگ، کلیشه‌ای جدا نیاز است؛ در چاپ افست همه چیز از ترکیب چهار رنگ Cyan, Magenta, Yellow, Black به وجود می‌آید. و موجب کاهش هزینه چاپ بسته بندی با تعداد رنگ زیاد می‌گردد. این دو ویژگی مهم موجب شده است در تولید انواع بسته بندی مقوایی نظیر بسته بندی مواد غذایی، بسته بندی صنعتی، بسته بندی لوازم خانگی، بسته بندی لوازم برقی و … بیشتر از هر چاپی از چاپ افست استفاده شود.
cmyk
روش چاپ به این صورت است که ابتدا در فرایند لیتوگرافی، طرح گرافیکی بسته بندی به چهار رنگی اصلی که نام بردیم تفکیک می‌شود. سپس طی یک فرایند شیمیایی نقوش هر یک از چهار رنگ روی یک پلیت نازک آلومینیومی که با آن زینک نیز می‌گویند منتقل می‌گردد. زینک به دور یک سیلندر بسته می‌شود. این سیلندر در تماس با یک سیلندر لاستیکی قرار می‌گیرد و سیلندر لاستیکی رنگ و نقش را به سیلندر دیگری که کار چاپی دور آن می‌چرخد منتقل می‌کند.
زینک
روش چاپ افست در دسته چاپ‌های غیر تماسی قرار می‌گیرد. یعنی بر خلاف چاپ سیلک و چاپ فلکسو که سطح آغشته به رنگ به صورت مستقیم با سطح کار چاپی در تماس است؛ در چاپ افست اینطور نیست و یک سیلندر لاستیکی بین زینک و کار چاپی قرار می‌گیرد.
نمودار چاپ افست
دستگاه چاپ افست به دو صورت شیت و رول وجود دارد. نوع رول برای تیراژهای بسیار بالا استفاده می‌شود از همین رو بیشتر آن را در چاپخانه‌های بسیار بزرگ می‌توان یافت. نوع شیت پرکاربردتر است و بیشتر کارهای چاپی با دستگاه چاپ شیت چاپ می‌شوند.
در این روش طرح گسترده بسته بندی آماده می‌شود. سپس بسته به تیراژ تولید بسته بندی و اندازه شیت‌های مقوا موجود در بازار، طرح گسترده به صورت یکی یا دوتایی یا بیشتر براساس اندازه شیت مقوا چیده می‌شود. برای مثال اگر سه طرح کنار هم در یک شیت قرار گیرند. با هردور گردش سیلندر زینک، سه بسته بندی چاپ می‌شود.
تولید یک بسته بندی مقوایی شامل سه مرحله فعالیت است.
پیش از چاپ؛
که شامل مراحل آماده سازی فایل طراحی برای چاپ و انجام فرایند لیتوگرافی و تولید زینک است.
چاپ؛
این مرحله همانطور که از نامش پیداست شامل فرآیند چاپ طرح روی مقوا بسته بندی می‌شود.
پس از چاپ؛
فرایند پس از چاپ به طور کلی شامل هر اقدامی است که پس از چاپ برای تکمیل محصول چاپی و آماده سازی آن برای استفاده می‌گردد. برای مثال در نشر کتاب، چاپ جلد و صفحات کتاب زیر مرحله چاپ قرار می‌گیرد. و صحافی و جلدسازی و زدن روکش روز جلد زیر مرحله پس از چاپ قرار می‌گیرد.
در تولید بسته بندی مقوایی به روش افست، پس از چاپ طرح روی شیت، موارد تکمیلی نظیر یووی، سلفون و برجسته‌کاری (که هرکدام انواع مختلفی دارند) بر اساس تصمیم طراح یا سفارش دهنده روی شیت چاپی اجرا می‌شود.
قالبسازی و برش؛
سپس نوبت به مرحله برش طرح تیغ جعبه می‌رسد. برای این منظور از یک سطح چوبی که روی آن تیغ‌های خطی به شکل طرح تیغ جعبه قرار گرفته‌اند استفاده می‌شود. به این محصول در اصطلاح، قالب و به روند تولید آن قالبسازی گفته می‌شود. قالب تیغ به وسیله یک دستگاه اتوماتیک با فشار روی کار چاپی قرار می‌گیرد و تمام برش‌ها و خط‌تاهایی که جعبه نیاز دارد را روی آن ایجاد می‌کند. به این ترتیب شکل جعبه از مقوا جدا می‌شود.
طرح تیغ؛
طرح تیغ می‌تواند یک طرح عمومی باشد. برای مثال طرح تیغ جعبه دارویی یا جعبه لاکباتم یک طرح عمومی محسوب می‌شود. طرح تیغ‌ها اگر به صورت اختصاصی برای جعبه‌ای طراحی شوند که کاربرد عمومی دارد. پس از مدتی توسط عموم طراحان نیز دست به دست، و اجرا می‌شوند. اما معمولن طرح تیغ به نام برندی که نخستین بار آن را ابداع نموده است نامیده می‌شود. برای مثال این نام‌ها به گوش طراحان بسته بندی فست فود آشنا است: جعبه همبرگر برگرکینگ، جعبه پیتزا دومینویی. جعبه سیب زمینی سرخ کرده مک دونالدی، طرح تیغ‌هایی هستند که نخستین بار توسط این برندها خلق شده‌اند.
جعبه سازی؛
پلیت سوخاری
مراحلی که تا کنون درباره آن خواندید تقریبن برای تمام کارهای چاپی طی می‌شوند. اما مرحله چسب و جعبه‌سازی مختص بسته بندی است. این مرحله گاهی با دستگاه‌های تمام اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک و گاهی با دست انجام می‌شود. برای مثال عملیات جعبه‌سازی این پلیت سوخاری و پلیت سیب زمینی سرخ کرده با دستگاه تمام اتوماتیک انجام شده است.
در ایران عملیات جعبه‌سازی بیشتر با دست انجام می‌شود زیرا دستمزد آن کمتر از هزینه نصب و راه‌اندازی و کار با یک دستگاه تمام اتوماتیک است.
این خلاصه‌ای از روند تولید بسته بندی با تکنیک چاپ افست بود. اما این فرآیند پیچیده‌ای است که هم اکنون به عنوان رشته تحصیلی در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود.
